top of page

Czy rodzic może uprowadzić własne dziecko?

Zaktualizowano: 29 cze 2023

Zgodnie z art. 211 Kodeksu karnego przestępstwem jest uprowadzenie lub zatrzymanie małoletniego poniżej lat 15 albo osoby nieporadnej wbrew woli osoby powołanej do opieki lub nadzoru nad nią. Nie ulega więc wątpliwości, iż jeżeli samowolnie zabierzemy cudze dziecko narażamy się na odpowiedzialność karną. Zdarza się jednak (szczególnie podczas rozwodów), iż jedno z rodziców postanawia zabrać dzieci, nie informując o tym drugiego. Czy taki czyn także stanowi przestępstwo?


Odpowiedź na powyższe pytanie zależy w dużej mierze od władzy rodzicielskiej, przysługującej rodzicom. Co do zasady każdy z rodziców ma pełnię władzy, jednakże sąd może, w szczególnych przypadkach ją ograniczyć, zawiesić lub nawet jej pozbawić. Należy więc oddzielnie rozważyć powyższe sytuacje.


Pełna władza rodzicielska obojga rodziców

Zgodnie z jednolitym orzecznictwem sądów "odpowiedzialność za przestępstwo z art. 211 k.k. jeden z rodziców dziecka może ponieść tylko wówczas, gdy jego władza rodzicielska została ograniczona lub gdy został jej pozbawiony" (uchwała Sądu Najwyższego z 21 listopada 1979 r. VI KZP 15/79). Jednakże z penalizowanym uprowadzeniem będziemy mieli do czynienia również w sytuacji, w której jeden z rodziców zabierze dzieci, a pomimo późniejszej utraty (lub ograniczenia) władzy nie odda ich drugiemu rodzicowi.


Zawieszona władza rodzicielska

W czasie, w którym władza rodzicielska jednego z rodziców pozostaje zawieszona nie może on sprawować pieczy nad dzieckiem. W związku z tym, jeżeli taka osoba uprowadzi lub zatrzyma dzieci bez wiedzy i/lub zgody prawnego opiekuna, to popełni przestępstwo. Dotyczy to rzecz jasna jedynie czasu zawieszenia - wszystko co wydarzy się przed i po nim nie stanowi czynu zabronionego.


Ograniczenie władzy rodzicielskiej

Co do zasady przyjmuje się, iż ograniczenie władzy rodzicielskiej jednego z rodziców skutkuje tym, że nie jest on już "osobą powołaną do opieki lub nadzoru" nad dzieckiem, a więc może popełnić przestępstwo, o którym mowa w art. 211 Kodeksu karnego. Jednakże, w tym przypadku należy unikać automatyzmu i uważnie przeanalizować każdy przypadek. Sposób ograniczenia jest bowiem bardzo różny i może się okazać, że w danej sprawie nie spowodowało ono utraty pieczy nad dzieckiem.


Pozbawienie władzy rodzicielskiej

Rodzic pozbawiony władzy rodzicielskiej nie ma prawa decydować o miejscu przebywania dzieci, dlatego uprowadzając je popełnia przestępstwo. Sytuacja ta jest jednoznaczna. W takiej sprawie rodzic może jedynie starać się o złagodzenie kary z uwagi na specyficzną sytuację.

60 wyświetleń0 komentarzy

Ostatnie posty

Zobacz wszystkie

Comments


bottom of page